اگر تا به حال به برچسب ضد آفتابها دقت کرده باشید، حتماً با عددی با عنوان SPF مواجه شدهاید. اما SPF چیست و چه تأثیری در محافظت از پوست دارد؟ آیا هرچه عدد SPF بالاتر باشد، محافظت بیشتر است؟ این مقاله به تمام سوالات شما درباره SPF پاسخ میدهد.
SPF چیست و مخفف چیست؟
SPF مخفف عبارت Sun Protection Factor به معنای “فاکتور محافظت در برابر آفتاب” است. این عدد نشان میدهد که یک ضد آفتاب تا چه اندازه میتواند پوست شما را در برابر اشعه UVB (عامل اصلی آفتابسوختگی و برخی سرطانهای پوستی) محافظت کند.
مثال ساده:
اگر بدون ضد آفتاب در مدت ۱۰ دقیقه دچار آفتابسوختگی میشوید، با ضد آفتاب SPF 30، این زمان به ۳۰ برابر یعنی ۳۰۰ دقیقه افزایش مییابد (در حالت ایدهآل).
تفاوت بین اشعههای UVA و UVB چیست؟
- UVB: باعث آفتابسوختگی میشود و SPF فقط میزان محافظت در برابر این اشعه را نشان میدهد.
- UVA: باعث پیری زودرس پوست و لکهای تیره میشود. برای محافظت در برابر UVA باید از ضد آفتابهای broad spectrum (طیف گسترده) استفاده کنید.
هر SPF چه میزان محافظتی ارائه میدهد؟
| SPF | درصد محافظت در برابر UVB |
|---|---|
| SPF 15 | حدود 93٪ |
| SPF 30 | حدود 97٪ |
| SPF 50 | حدود 98٪ |
| SPF 100 | حدود 99٪ |
نکته مهم: هیچ ضد آفتابی 100٪ محافظت ارائه نمیدهد، و تفاوت بین SPF 50 و 100 بسیار ناچیز است.
چگونه ضد آفتاب مناسب را انتخاب کنیم؟
1. نوع پوست
- پوست چرب یا مستعد آکنه: ضد آفتابهای فاقد چربی (Oil-Free) یا ژلی
- پوست خشک: ضد آفتابهای مرطوبکننده یا کرمی
- پوست حساس: ضد آفتابهای فیزیکی با اکسید روی یا تیتانیوم دیاکسید
2. SPF مناسب
- برای استفاده روزانه: SPF 30 کافی است.
- برای آفتاب شدید، ساحل، کوه و اسکی: SPF 50 یا بالاتر توصیه میشود.
3. بافت محصول
ضد آفتابها در انواع کرم، ژل، اسپری، فلوئید و استیک عرضه میشوند. انتخاب نوع مناسب به راحتی استفاده و سلیقه شما بستگی دارد.
چند نکته کلیدی برای استفاده صحیح از ضد آفتاب
- ضد آفتاب را ۱۵ تا ۳۰ دقیقه قبل از قرار گرفتن در آفتاب استفاده کنید.
- هر ۲ ساعت یکبار، یا بعد از تعریق شدید یا شنا، ضد آفتاب را تمدید کنید.
- حتی در روزهای ابری و زمستانی نیز از ضد آفتاب استفاده کنید.
باورهای غلط درباره SPF ضد آفتاب
❌ SPF 100 یعنی محافظت کامل!
✅ واقعیت: تفاوت SPF 50 با SPF 100 فقط 1٪ است.
❌ اگر یکبار بزنم، کل روز کافی است.
✅ واقعیت: باید هر دو ساعت تجدید شود.
❌ فقط تابستانها لازم است.
✅ واقعیت: اشعههای مضر خورشید در تمام فصول وجود دارند.
مطالب مرتبط:
جمعبندی: SPF چیست و چرا اهمیت دارد؟
SPF معیاری حیاتی برای محافظت از پوست در برابر اشعههای مضر خورشید است. انتخاب ضد آفتاب مناسب بر اساس نوع پوست، شرایط آبوهوایی و نیاز فردی میتواند از مشکلات پوستی جدی مانند آفتابسوختگی، لک، پیری زودرس و حتی سرطان پوست جلوگیری کند.
منابع علمی و قابل استناد درباره SPF چیست:
- Wang, S. Q., Balagula, Y., & Osterwalder, U. (2010). Photoprotection: A review of the current and future technologies. Dermatologic Clinics, 28(3), 535-545. doi:10.1016/j.det.2010.03.015
- Narayanan, D. L., Saladi, R. N., & Fox, J. L. (2010). Ultraviolet radiation and skin cancer. International Journal of Dermatology, 49(9), 978-986. doi:10.1111/j.1365-4632.2010.04474.x
- Diffey, B. L. (2001). When should sunscreen be reapplied? Journal of the American Academy of Dermatology, 45(6), 882-885. doi:10.1067/mjd.2001.118742
- Rigel, D. S. (2000). Cutaneous ultraviolet exposure and its relationship to the development of skin cancer. Journal of the American Academy of Dermatology, 43(5 Pt 1), S149-S152. doi:10.1067/mjd.2000.107730
