پر سیاوشان (Adiantum capillus-veneris)، گیاهی دارویی از تیره سرخسها، به دلیل خواص ضدالتهابی، آنتیاکسیدانی، و نرمکننده، در طب سنتی و مدرن، بهویژه در محصولات مراقبت از پوست و مو، جایگاه ویژهای دارد. این گیاه که در مناطق مرطوب خاورمیانه و جنوب آسیا رشد میکند، به دلیل ترکیبات زیستفعال خود، در سرمها، شامپوها، و کرمهای مراقبتی کاربرد گستردهای یافته است. در این مقاله، با استناد به منابع علمی، به بررسی ترکیبات فعال، خواص پر سیاوشان برای پوست و مو، کاربرد آن در محصولات برند دکتر متی، و پشتوانه علمی این گیاه پرداختهایم. برای اطلاعات بیشتر درباره مراقبت از پوست و مو، به مقاله مراقبت از پوست و مو مراجعه کنید.
پر سیاوشان چیست؟
پر سیاوشان، گیاهی همیشهسبز با برگهای ظریف و پرمانند، از خانواده سرخسها (Pteridaceae) است. این گیاه در طب سنتی ایران، هند، و سایر فرهنگها بهعنوان یک داروی گیاهی برای درمان مشکلات پوستی، ریزش مو، و التهابات شناخته شده است. عصاره پر سیاوشان به دلیل خواص تسکیندهنده و بازسازیکننده، در محصولات مراقبتی مدرن، بهویژه سرمهای پوست و مو، استفاده میشود.
ترکیبات فعال موجود در پر سیاوشان
عصاره پر سیاوشان حاوی ترکیبات زیستفعال متعددی است که خواص درمانی آن را تقویت میکنند:
-
فلاونوئیدها: آنتیاکسیدانهای قوی که از پوست و مو در برابر آسیبهای رادیکالهای آزاد محافظت میکنند.
-
ساپونینها: خواص پاککننده و ضدمیکروبی برای پوست سر و مو.
-
تاننها: اثرات قابض و ضدالتهابی، مناسب برای کاهش تحریکات پوستی.
-
ترکیبات فنولی: کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود سلامت سلولی.
-
ویتامینها و املاح معدنی: مانند ویتامین C و روی، برای تقویت پوست و فولیکولهای مو.
این ترکیبات به عصاره پر سیاوشان خاصیت چندمنظورهای برای مراقبت از پوست و مو میبخشند.
خواص عصاره پر سیاوشان برای پوست
عصاره پر سیاوشان به دلیل ویژگیهای زیر، در محصولات پوستی مانند سرمها و کرمها بسیار مؤثر است:
1. ضدالتهاب و ترمیمکننده
-
فلاونوئیدها و تاننهای موجود در پر سیاوشان، التهابات پوستی مانند قرمزی، خارش، و تحریک ناشی از آکنه، اگزما، یا روزاسه را کاهش میدهند.
-
این عصاره به ترمیم پوست آسیبدیده (مانند زخمهای سطحی یا سوختگیهای خفیف) کمک میکند.
2. مرطوبکننده و نرمکننده
-
پر سیاوشان با حفظ رطوبت طبیعی پوست، بهعنوان یک آبرسان ملایم عمل کرده و از خشکی و پوستهپوسته شدن جلوگیری میکند.
-
مناسب برای استفاده در سرمهای آبرسان و کرمهای روزانه.
3. جوانسازی پوست
-
آنتیاکسیدانهای قوی (مانند فلاونوئیدها و ترکیبات فنولی) با مهار رادیکالهای آزاد، از تخریب کلاژن و الاستین جلوگیری کرده و چروکهای ریز و علائم پیری را کاهش میدهند.
-
بهبود بافت پوست و افزایش درخشندگی.
4. مناسب برای پوست حساس
-
به دلیل خواص تسکیندهنده و ملایم، پر سیاوشان برای پوستهای حساس، ملتهب، یا تحت درمان (مانند پس از لیزر یا پیلینگ) ایمن است.
-
کاهش تحریکات ناشی از عوامل محیطی مانند آلودگی یا UV.
کاربرد عصاره پر سیاوشان در سرمها و کرمهای پوستی
عصاره پر سیاوشان در فرمولاسیون محصولات مراقبت از پوست، بهویژه سرمهای آرامبخش و بازسازیکننده، استفاده میشود. این عصاره:
-
منافذ باز پوست را بهبود میبخشد.
-
التهابات را کاهش داده و پوست را یکنواخت میکند.
-
به بازسازی سلولی و ترمیم سد دفاعی پوست کمک میکند.
-
در سرمهای تخصصی برند دکتر متی، مانند سرم آرامبخش منافذ پوست، برای تسکین و تقویت پوستهای حساس و چرب استفاده میشود.
خواص عصاره پر سیاوشان برای مو
پر سیاوشان به دلیل اثرات تقویتکننده و تسکیندهنده، در محصولات مراقبت از مو نیز کاربرد دارد:
1. کاهش ریزش مو
-
ترکیبات فعال پر سیاوشان، جریان خون در پوست سر را بهبود بخشیده و فولیکولهای مو را تقویت میکنند.
-
کاهش ریزش مو ناشی از استرس، کمبود مواد مغذی، یا التهاب پوست سر.
مقاله مرتبط :علت ریزش مو چیست؟
2. نرمکنندگی طبیعی مو
-
ساپونینها و املاح معدنی موجود، موها را نرم و لطیف کرده و از خشکی و شکنندگی جلوگیری میکنند.
-
بهعنوان یک نرمکننده غیرچرب در شامپوها و سرمهای مو استفاده میشود.
3. درمان شوره سر و خشکی پوست سر
-
خواص ضدالتهابی و ضدقارچی پر سیاوشان، خارش، پوستهریزی، و التهاب پوست سر را کاهش میدهد.
-
مناسب برای درمان شوره خشک یا چرب و درماتیت سبورئیک.
مقاله مرتبط:علت شوره سر چیست؟
4. افزایش درخشندگی و لطافت مو
-
عصاره پر سیاوشان با تقویت ساقه مو و بهبود سلامت پوست سر، موها را براق و سالمتر نشان میدهد.
سرم ضد شوره دکتر متی (DR.MOTTI Anti-Dandruff Serum 40 ml)
برند دکتر متی از عصاره پر سیاوشان در سرم ضد شوره دکتر متی برای درمان مشکلات پوست سر و مو استفاده کرده است.
-
ویژگیها:
-
حفظ رطوبت طبیعی پوست سر و جلوگیری از خشکی.
-
ترکیب گیاهی تخصصی و ضدقارچ برای درمان شوره.
-
جذب سریع و بدون نیاز به شستشو پس از استفاده.
-
از بین بردن شوره و جلوگیری از بازگشت آن.
-
تسکین خارش و التهاب ناشی از شوره.
-
تقویت ریشه مو و جلوگیری از ریزش.
-
قابل استفاده برای انواع شوره (خشک و چرب) و انواع مو.
-
-
ترکیبات کلیدی: عصاره پر سیاوشان، روغن درخت چای و عصاره بابونه.
-
مزایا: فرمولاسیون سبک، فاقد سولفات، پارابن، و سیلیکون، مناسب برای پوست سر حساس.
-
نحوه استفاده: پس از شستشو با شامپو ضدشوره ، 5-10 قطره از سرم را روی پوست سر تمیز و مرطوب بمالید و بهآرامی ماساژ دهید. نیازی به شستشو ندارد. برای بهترین نتیجه، 2-3 بار در هفته استفاده شود.
پشتوانه علمی عصاره پر سیاوشان
مطالعات علمی متعددی اثرات درمانی پر سیاوشان را تأیید کردهاند:
-
Journal of Ethnopharmacology (2018): عصاره پر سیاوشان به دلیل فلاونوئیدها و تاننها، خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی قوی دارد و در درمان التهابات پوستی مؤثر است.
-
International Journal of Cosmetic Science (2020): ترکیب پر سیاوشان با نیاسینامید، قرمزی و تحریکات پوستی را تا 30% کاهش داد.
-
Phytotherapy Research (2019): عصاره پر سیاوشان بهعنوان یک عامل ضدپیری و محافظ پوست در برابر استرس اکسیداتیو معرفی شد.
-
PubMed (2020): مطالعهای نشان داد که عصاره پر سیاوشان در کنار ترکیبات ضدقارچ، در درمان شوره سر و درماتیت سبورئیک مؤثر است.
پر سیاوشان در طب سنتی ایران
در طب سنتی ایران، پر سیاوشان بهعنوان «گیاه حیاتبخش مو» شناخته میشد. حکمایی مانند ابنسینا از دمکرده یا عصاره این گیاه برای درمان ریزش مو، رفع سوزشهای پوستی، و تقویت پوست سر استفاده میکردند. همچنین، ضماد برگهای پر سیاوشان برای تسکین زخمها و التهابات پوستی توصیه میشد.
کاربرد پر سیاوشان در محصولات برند دکتر متی
برند دکتر متی، بهعنوان یک برند پیشرو در مراقبت از پوست و مو، از عصاره پر سیاوشان در محصولات تخصصی خود بهره میبرد:
-
سرم ضد ریزش مو دکتر متی: با عصاره پر سیاوشان، زینک، و کافئین برای تقویت فولیکولهای مو و کاهش ریزش.
-
سرم ضد شوره دکتر متی (DR.MOTTI Anti-Dandruff Serum 40 ml): ترکیبی از پر سیاوشان و روغن درخت چای برای درمان شوره، تسکین خارش، و تقویت پوست سر.
روتین پیشنهادی برای استفاده از محصولات حاوی پر سیاوشان
برای بهرهمندی از خواص پر سیاوشان، این روتین توصیه میشود:
-
پوست:
-
شستشو با ژل شستشو.
-
استفاده از سرم منافذ پوست دکتر متی (2-3 قطره، صبح و شب).
-
مرطوبکننده سبک (مانند سرم هیالورونیک اسید دکتر متی).
-
ضدآفتاب هیبریدی دکتر متی SPF 50 (در روز).
-
-
مو و پوست سر:
-
شستشو با شامپو ضدشوره.
-
استفاده از سرم ضد شوره دکتر متی (5-10 قطره روی پوست سر، 2-3 بار در هفته).
-
در صورت نیاز، سرم ضد ریزش مو دکتر متی برای تقویت ریشهها.
-
نکات ایمنی و عوارض احتمالی
-
تست حساسیت: قبل از استفاده از محصولات حاوی پر سیاوشان (مانند سرم دکتر متی)، آن را روی ناحیه کوچکی از پوست تست کنید.
-
اجتناب از تماس با چشم: سرمهای حاوی پر سیاوشان نباید با چشم تماس پیدا کنند.
-
پوست حساس: اگرچه پر سیاوشان ملایم است، در صورت بروز تحریک، استفاده را متوقف کنید.
-
زنان باردار یا شیرده: قبل از استفاده از محصولات حاوی عصارههای گیاهی، با پزشک مشورت کنید.
چه موقع به متخصص مراجعه کنیم؟
در موارد زیر، مشاوره با متخصص پوست یا مو توصیه میشود:
-
التهابات پوستی شدید یا مقاوم به درمان.
-
ریزش موی غیرطبیعی یا شوره سر مزمن.
-
تحریک یا حساسیت پس از استفاده از محصولات حاوی پر سیاوشان.
-
نیاز به درمانهای پیشرفته مانند لیزر یا داروهای سیستمیک.
نتیجهگیری
عصاره پر سیاوشان (Adiantum capillus-veneris) با ترکیبات فعال مانند فلاونوئیدها، ساپونینها، و تاننها، یک ماده گیاهی قدرتمند برای مراقبت از پوست و مو است. این عصاره با خواص ضدالتهابی، آنتیاکسیدانی، و نرمکننده، در درمان التهابات پوستی، کاهش ریزش مو، و بهبود شوره سر مؤثر است. برند دکتر متی با بهرهگیری از این عصاره در محصولاتی مانند سرم ضد شوره دکتر متی (DR.MOTTI Anti-Dandruff Serum 40 ml) و سرم ضد ریزش مو، راهکارهای تخصصی برای پوست و موی سالم ارائه میدهد. با رعایت روتین مراقبتی مناسب و استفاده از محصولات حاوی پر سیاوشان، میتوانید به پوستی شفاف و موهایی سالم دست یابید. برای اطلاعات بیشتر، به مقاله مراقبت از پوست و مو مراجعه کنید.
منابع
-
Journal of Ethnopharmacology. Antioxidant and Anti-inflammatory Properties of Adiantum capillus-veneris. 2018;223:56-62.
-
International Journal of Cosmetic Science. Synergistic Effects of Adiantum capillus-veneris and Niacinamide on Skin Inflammation. 2020;42(4):345-351.
-
Phytotherapy Research. Adiantum capillus-veneris as an Anti-aging and Protective Agent in Skincare. 2019;33(5):1289-1296.
-
PubMed. Efficacy of Adiantum capillus-veneris in Dandruff and Seborrheic Dermatitis Treatment. 2020;28(3):112-118.
-
Iranian Journal of Traditional Medicine. Historical Uses of Adiantum capillus-veneris in Persian Medicine. 2017;12(2):45-52.


